71% Polaków ma pozytywne podejście do przedsiębiorczości, a 38% potrafi sobie wyobrazić założenie i prowadzenie własnego biznesu. Luka przedsiębiorczości tj. różnica pomiędzy potencjałem a odsetkiem osób pracujących na własny rachunek w Polsce wynosi 33% i jest to wartość najwyższa w Europie. Niezależność od pracodawcy (47%), szansa dodatkowego dochodu (40%) i samorealizacja (37%) to główne motywatory przedsiębiorczości. A jak zbadać coś, czego nie widać? Jakich metod użyć, by zmierzyć Ducha Przedsiębiorczości? Firma Amway, przygotowując tegoroczny Światowy Raport na temat przedsiębiorczości, podjęła wyzwanie! Analizowano poniekąd pojęcie abstrakcyjne, uwzględniając trzy wymiary: chęć działania, zdolność działania i odporność na naciski otoczenia. Zobacz, co wynika z badań przeprowadzonych w 44 krajach na całym świecie.
Światowy Raport Amway na Temat Przedsiębiorczości powstał we współpracy Amway z Uniwersytetem Technicznym w Monachiumna bazie badań, przeprowadzonych przez Instytut GFK Group w 44 krajach na całym świecie, na reprezentatywnej dla danego kraju grupie respondentów, łącznie ponad 49 775 osób w wieku od 14 lat. Badania zostały rozszerzone w stosunku do ub. roku o 6 nowych krajów. Publikacja wyników Raportu została zaplanowana w Światowym Tygodniu Przedsiębiorczości, którego Inauguracja miała miejsce w dniu 17 listopada.
Postawy i potencjał przedsiębiorczości
71% Polaków ma pozytywne nastawienie do przedsiębiorczości. Jest ono nieznacznie poniżej średniej Europejskiej (72%) oraz światowej (76%) i nieco niższe niż przed rokiem (2014 rok: 76%). Postawa wobec przedsiębiorczości jest uzależniona od płci i wieku ankietowanych:
- 76% mężczyzn i 68% kobiet wykazuje pozytywną postawę wobec przedsiębiorczości
- wraz z wiekiem maleje wskaźnik pozytywnego nastawienia do przedsiębiorczości.
38% ankietowanych Polaków potrafi sobie wyobrazić założenie i prowadzenie własnego biznesu. Taki sam potencjał przedsiębiorczy wykazują Europejczycy (38%) a międzynarodowa średnia wynosi 43%. W Polsce luka przedsiębiorczości tj. różnica pomiędzy potencjałem a odsetkiem osób pracujących na własny rachunek wynosi 33% i jest to wartość najwyższa w Europie.
Powody, dla których Polacy decydują się na założenie i prowadzenie własnego biznesu są od lat niezmienne: niezależność od pracodawcy (47%), szansa dodatkowego dochodu (40%), samorealizacja (37%), powrót na rynek pracy (25%) i możliwość lepszego godzenia życia rodzinnego, czasu na odpoczynek i kariery (23%). Niezależność od pracodawcy i chęć samorealizacji to najatrakcyjniejsze czynniki dla wszystkich grup wiekowych.
Obawa przed porażką
Dla 71% Polskich respondentów obawa przed porażką stanowi przeszkodę w założeniu firmy (2013 rok: 76%). Podobnie uważają ankietowani 44 krajów świata (Europa: 70%, średnia światowa: 69%). Na obawę przed porażką składają się różne czynniki. Polacy najbardziej obawiają się obciążeń finansowych, mogących prowadzić aż do bankructwa (33%). Daleko za nimi znajduje się zagrożenie kryzysem ekonomicznym (26%) oraz obawa przed bezrobociem (21%). Podobnego zdania są respondenci z całego świata.
Płeć nie ma wpływu na postrzeganie obawy przed porażką jako przeszkody w założeniu własnej firmy. Respondentki obawiają się konsekwencji prawnych bardziej niż respondenci płci męskiej (kobiety: 23%; mężczyźni: 14%). W odniesieniu do pozostałych czynników, nie ma jednak znaczących różnic.
Amwayowski Wskaźnik Ducha Przedsiębiorczości
W tegorocznych badaniach po raz pierwszy wprowadzono Amwayowski Wskaźnik Ducha Przedsiębiorczości (Amway Entrepreneurial Spirit Index – AESI) w oparciu o Teorię Zachowania Planowanego, uwzględniający trzy wymiary:
- chęć działania (ocena determinacji, motywacji)
- zdolność działania (ocena umiejętności, możliwości)
- odporność na naciski otoczenia (np. na odwodzenie od pomysłu założenia firmy przez rodzinę, znajomych).
Wskaźnik pokazuje, jak skłonna jest dana osoba do założenia własnej firmy. Amwayowski Wskaźnik Ducha przedsiębiorczości Polaków (29%) jest znacznie niższy zarówno od średniej europejskiej (45%) jak i światowej (51%). W Polsce respondenci płci męskiej (32%) osiągają wyższy wskaźnik niż respondentki (25%). Światowa średnia jest niemal dwukrotnie wyższa: mężczyźni (54%), kobiety (47%). Polscy respondenci (34%) najwyżej oceniają wiarę we własne możliwości i zdolność działania (Europa: 41%), w dalszej kolejności wskazują na odporność na naciski społeczne (Polska: 28%, Europa: 48%). Chęć bycia przedsiębiorcą zajmuje u respondentów z Polski trzecie miejsce (24%), a u respondentów z Europy drugie (47%). W międzynarodowej średniej, pierwsze miejsce zajmuje chęć zastania przedsiębiorcą (świat: 55%) a na kolejnych pozycjach uplasowały się: odporność na naciski społeczne (świat: 49%) i zdolność działania (świat: 47%).
W Polsce to mężczyźni mają o wiele większą wiarę we własne możliwości założenia własnej firmy (kobiety: 29%; mężczyźni: 39%).Obydwie grupy łączą podobne chęci: kobiety 22% i mężczyźni 26%, a dzieli większa odporność na naciski społeczne u kobiet: 24%, u mężczyzn: 31%. Duch przedsiębiorczości przejawiający się w chęci założenia własnego biznesu osiąga najwyższy wynik wśród osób poniżej 35 roku życia i maleje wraz z wiekiem (poniżej 35 r.ż.: 38%, 35-49 lat: 30%; powyżej 50 r.ż.: 10%). Zdolność działania i wiara we własne możliwości jest najwyższa wśród osób poniżej 50 roku życia (poniżej 35 r.ż.: 40%, 35-49 lat: 41%; powyżej 50 r.ż.: 25%). Młodsi respondenci są także bardziej odporni na społeczne naciski (poniżej 35 r.ż.: 38%; 35-49 lat: 32%; powyżej 50 r.ż.: 17%).
Wykres 1. Amwayowski Wskaźnik Ducha Przedsiębiorczości
Dysproporcje poziomów Amwayowskiego Wskaźnika Ducha Przedsiębiorczości pomiędzy Polską, Europą i resztą świata mogą wynikać z tego, że w Polsce do niedawna określenie to odnosiło się głównie do przedsiębiorców i samozatrudnionych w sektorze małych i średnich firm. Pojęcie ducha przedsiębiorczości zyskuje coraz szerzy kontekst i coraz częściej mianem ludzi przedsiębiorczych określani są również pracownicy korporacji prezentujący aktywne postawy w realizacji codziennych obowiązków zawodowych.
Światowy Raport Amway na Temat Przedsiębiorczości powstał na bazie badań, przeprowadzonych przez Instytut GFK Group w 44 krajach na całym świecie, na reprezentatywnej dla danego kraju grupie respondentów, łącznie 49 775 respondentów (25 814 kobiet i 23 962 mężczyzn) w wieku od 14 lat. Badania zostały przeprowadzone od maja do sierpnia 2015 metodą głównie wywiadów osobistych oraz niekiedy za pomocą wywiadów telefonicznych. Badania zostały rozszerzone w stosunku do ub. roku o 6 nowych krajów.
Wszystkie kraje w których zostały przeprowadzone badania: Austria, Australia, Belgia, Brazylia, Chiny, Chorwacja, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Indie, Irlandia, Japonia, Kanada, Kolumbia, Korea, Litwa, Meksyk, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Rosja, RPA, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Turcja, Ukraina, USA, Węgry, Wielka Brytania, Włochy.
W Chinach, Kolumbii, Indiach, Meksyku i RPA badanie zrealizowano na próbie miejskiej.